به نقل از «فارس»

کشف دلیل اصلی انتشار خبر جعلی/ محققان دانشگاه کارولینای جنوبی: ساختار شبکه‌ها اجتماعی عامل انتشار اطلاعات غلط است

تاریخ انتشار: ۱۰ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۹۶۸۰۳۶

به گزارش گروه علم و پیشرفت خبرگزاری فارس به نقل از یو اس سی نیوز، مطالعه انجام شده توسط دانشگاه کارولینای جنوبی  (USC) بر روی بیش از 2هزار و400 کاربر فیسبوک نشان می دهد که پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی بیشتر از کاربران در انتشار اطلاعات نادرست آنلاین نقش دارند. ساختار پلتفرم های اجتماعی برای پاداش دادن به کاربران جهت به اشتراک گذاری اطلاعات، به عنوان بزرگترین عامل تاثیرگذار در انتشار اخبار جعلی شناخته شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

یافته‌های این تیم که روز دوشنبه در مجله Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شد، تصورات غلط رایج مبنی بر گسترش اطلاعات نادرست را که به دلیل نداشتن مهارت‌های تفکر انتقادی لازم جهت تشخیص حقیقت از باطل می داند از بین می برد. 15 درصد از به اشتراک گذارندگان معمولی ترین اخبار در این تحقیق مسئول انتشار حدود 30 تا 40 درصد از اخبار جعلی بودند. حال این سوال برای تیم تحقیقاتی به وجود آمد که چه چیزی این کاربران را تحریک می کند؟

رسانه های اجتماعی یک سیستم پاداش دارند که کاربران را تشویق می کند در حساب های خود باقی بمانند و به پست کردن و اشتراک گذاری ادامه دهند. کاربرانی که به طور مکرر پست ها را به اشتراک می گذارند(به خصوص اطلاعات هیجان انگیز و جذاب) احتمالا توجه ها را به خود جلب می کنند.

محققان نوشتند: «با توجه به سیستم‌های یادگیری مبتنی بر پاداش در رسانه‌های اجتماعی، کاربران عادت به اشتراک‌گذاری اطلاعاتی دارند که از سوی دیگران به رسمیت شناخته می‌شود. پس از شکل گیری عادت‌ها، اشتراک‌گذاری اطلاعات به‌طور خودکار بدون در نظر گرفتن پیامدهای پاسخ انتقادی انجام می شود.

بنابراین، پست کردن، اشتراک گذاری و تعامل با دیگران در رسانه های اجتماعی می تواند به یک عادت تبدیل شود. وندی وود، استاد دانشگاه روانشناسی اظهار کرد که اطلاعات غلط در واقع تابعی از ساختار خود سایت های رسانه های اجتماعی است.

وود، گفت: «یافته‌های ما نشان می‌دهد که اطلاعات نادرست از طریق کاربران منتشر نمی‌شود و درواقع تابعی از ساختار خود سایت های رسانه های اجتماعی است.»

گیزم سیلان، که این مطالعه را در دوره دکترای خود در این دانشگاه به انجام رساند؛ گفت که عادات کاربران رسانه های اجتماعی بیشتر از ویژگی های فردی، عامل انتشار اطلاعات نادرست است. تحقیقات قبلی نشان دادند که برخی از افراد اطلاعات را به طور انتقادی پردازش نمی کنند و برخی دیگر بر اساس سوگیری های سیاسی نظراتی دارند که بر توانایی آنها در تشخیص اطلاعات نادرست تأثیر می گذارد. این تحقیق نشان داد که وقتی صحبت از انتشار اطلاعات نادرست به میان می‌آید، ساختار پاداش پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی نقش بیشتری دارد.

سیلان و نویسندگان همکارش در یک رویکرد جدید به دنبال این بودند که دریابند چگونه ساختار پاداش سایت‌های رسانه‌های اجتماعی کاربران را به سمت ایجاد عادت‌های ارسال اطلاعات نادرست در رسانه‌های اجتماعی سوق می‌دهد.

چرا اخبار جعلی منتشر می شود: پشت صحنه شبکه اجتماعی

به طور کلی، این مطالعه شامل 2هزار و476 کاربر فعال فیسبوک در محدوده سنی 18 تا 89 سال بود که داوطلبانه در این تحقیق شرکت کردند.

محققان با کمال تعجب، دریافتند که عادات کاربران در رسانه های اجتماعی میزان اخبار جعلی را که به اشتراک می گذارند دو یا در برخی موارد سه برابر می کند. عادات آنها بیشتر از عوامل دیگر روی به اشتراک گذاری اخبار جعلی، تأثیر داشت حتی بیشتر از باورهای سیاسی و نداشتن استدلال انتقادی.

کاربران معمولی و آن هایی که مکررا از شبکه های اجتماعی استفاده می کردند شش برابر بیشتر از کاربرانی که گاه و بیگاه حضور داشتند یا جدید بودند اخبار جعلی را ارسال می کردند.

ایان اندرسون، دانشمند رفتارشناسی گفت: «این نوع رفتار در گذشته پاداش داده شده اند؛ آن هم توسط الگوریتم‌هایی که هنگام انتخاب پست‌های مشاهده شده توسط کاربران در خوراک خبری و ساختار و طراحی خود سایت‌ها، به تعامل اولویت بالاتری می دهند. درک پویایی موجود در پشت صحنه انتشار اطلاعات نادرست با توجه به پیامدهای سیاسی، بهداشتی و اجتماعی آن مهم است.

سناریوهای مختلف برای بررسی علت انتشار اخبار جعلی

در آزمایش اول، محققان دریافتند که کاربران همیشگی رسانه‌های اجتماعی، اخبار واقعی و جعلی را به اشتراک می‌گذارند.

محققان در آزمایشی دیگر، دریافتند که اشتراک‌گذاری اطلاعات غلط بخشی از الگوی گسترده‌تر عدم حساسیت به اطلاعاتی است که به اشتراک گذاشته می‌شود. در واقع، کاربران معمولی اخباری که باورهای سیاسی آنها را به چالش می‌کشد را به همان اندازه اخبارهای همسو به اشتراک می‌گذاشتند.

در نهایت، این تیم آزمایش کردند که آیا ساختارهای پاداش رسانه های اجتماعی می توانند برای ترویج اشتراک گذاری اطلاعات درست نسبت به نادرست مورد استفاده قرار گیرد یا خیر. آنها نشان دادند که انگیزه‌های صحت به جای محبوبیت (همانطور که در حال حاضر در سایت‌های رسانه‌های اجتماعی وجود دارد) میزان اخبار دقیقی را که کاربران در پلتفرم‌های اجتماعی به اشتراک می‌گذارند دو برابر می‌کند.

نتیجه گیری مطالعه:

به اشتراک گذاری اطلاعات نادرست اجتناب ناپذیر نیست. کاربران می توانند برای عادات اشتراک گذاری که آنها را نسبت به اشتراک گذاری محتوای واقعی حساس تر می کند، تشویق شوند. کاهش مؤثر اطلاعات نادرست مستلزم تجدید ساختار محیط های آنلاین است.

این یافته‌ها نشان می‌دهد که پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی می‌توانند گامی فعال‌تر از تعدیل اطلاعات ارسال شده بردارند و در عوض تغییرات در ساختار پاداش خود را برای محدود کردن گسترش اطلاعات نادرست دنبال کنند.

پایان پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: اخبار جعلی رسانه های اجتماعی سایت های رسانه های اجتماعی انتشار اطلاعات نادرست اشتراک گذاری اطلاعات رسانه های اجتماعی رسانه های اجتماعی اشتراک می گذارند اشتراک گذاری اخبار جعلی سایت ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۶۸۰۳۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

محمد رهبری، پژوهشگر شبکه‌های اجتماعی: گشت ارشاد بیشتر از حمله ایران به اسراییل مورد توجه قرار گرفت/ جامعه از زمان ماجرای مادر قمی به مسأله حجاب حساس شده/ در ایتا یک جزیره جدا از جامعه شکل گرفته است

به گزارش جماران؛ رویداد24 نوشت: شبکه‌های اجتماعی کمتر از یک دهه است که بدل به مهم‌ترین سکوی بیان آزاد نظرات شهروندان تبدیل شده‌اند. علی‌رغم فیلترینگ گسترده، روندهای این شبکه‌ها هنوز شاخص مهمی برای فهم تحولات جامعه ایران است.

شبکه‌های اجتماعی، نمونه مهمی برای بررسی جامعه‌شناسی‌اند. این شبک‌ها اثرات روانی بسیاری بر کاربران می‌گذارند که این تأثیرات در حوزه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، سبک زندگی و... بروز و ظهور دارد. از جمله در شبکه‌های اجتماعی داخلی که برخی مدعی‌اند با توجه به نظریه پژواک، مدیران این مجموعه از تاکتیک جامعه‌ی همفکر برای القا نظریات خود و تزریق نگاه افراطی استفاده می‌کنند. در نمونه دیگر بررسی محتوایی و آماری رفتار کاربران در توییتر نیز نشان می‌دهد ک جامعه با وجود شرایط بحرانی جنگی، حساسیت‌های اجتماعی و فرهنگی خود را از دست نداده و واکنش‌ها نسبت به طرح نور، بسیار جدی است.

به جهت بررسی موضوع فوق، گفتگو کردیم با محمد رهبری، جامعه‌شناس و پژوهشگر شبکه‌های اجتماعی، که در ادامه مشروح آن را می‌خوانیم:

 

در یک نگاه کلی، فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی در چند ماه اخیر، از نظر محتوا، محدودیت و کاربران در چه وضعیتی قرار داشت؟

در چند ماه اخیر بحث انتخابات مجلس و تنش ایران و اسراییل را در پیش داشتیم که در فضای اجتماعی از جمله توییتر، جلب توجه کرده بود. در کنار آن بحث آقای صدیقی، طرح نور، ماجرای حجاب درمانگاه قم و بازگشت گشت ارشاد به خیابان نیز بسیار مطرح شده است. در هر کدام از این موضوعات، کاربران مختلفی مشارکت داشتند.

در انتخابات مجلس عمدتاً جریان اصولگرایی بیشترین فعالیت را داشتند، البته بخشی از کاربران اصلاح‌طلب نیز کار کردند. در موضوع مربوط به آقای صدیقی و مباحثی که راجع به ایشان و زمین ازگل مطرح شده بود نیز، اصولگرایان و اصلاح‌طلبان حضور پررنگ‌تری داشتند.

در موضوع مربوط به تنش میان ایران و اسراییل، حجم بسیار زیادی از داده منتشر شد و بر اساس میزان واکنش‌ها به آن، می‌توان آن را یکی از مهم‌ترین موضوعات یکسال اخیر تلقی کرد. تمام گروه‌ها و جریانات سیاسی  مخالف جمهوری اسلامی، اصلاح طلبان و منتقدین و اصولگرایان و جریان انقلابی با تنوع درونی این گروه‌ها، به بحث تنش میان ایران و اسراییل پرداخته بودند. فقط در فاصله 24 ساعت ابتدایی پس از حمله ایران به اسراییل، حدود 1 میلیون توییت و ریتوییت به زبان فارسی منتشر شد که اهمیت این مسأله را نشان می‌دهد. به لحاظ محتوایی نیز تنوع داشتیم، از افتخار و شادمانی برای حمله به اسراییل تا انتقاد نسبت به این مسأله که توسط طیف‌های مختلف منتشر شده بود.

 

طرح نور در فضای مجازی بازتاب بسیاری یافت، وسعت برخورد کاربران با این پدیده در شبکه‌های اجتماعی چگونه بود؟

 نکته قابل توجه در چند ماه اخیر بحث برخوردها در زمینه حجاب است که از قبل عید و در جریان درمانگاه قم، قابل مشاهده شده که جامعه نسبت به آن حساس شده است و این را از واکنش‌های عمومی به آن موضوع فهمید. به لحاظ تنوع هم تمام طیف‌های سیاسی داخل و خارج به آن ماجرا توجه کرده بودند. بعد از عید با آغاز طرح نور این حساسیت به قدری اوج گرفت که بعد از حمله ایران به اسراییل و در روز‌هایی که پیش‌بینی می‌شد اسراییل به ایران پاسخ دهد، مسأله اصلی فضای توییتر، بازگشت گشت ارشاد به خیابان بود. بیشترین محتوایی که در روز‌های چهارشنبه و پنجشنبه پیش از پاسخ اسرائیل به ایران در فضای توئیتر مطرح بود، مسأله گشت ارشاد بود که بیشتر از اسراییل مورد توجه قرار گرفت.

نکته خیلی جالب در بررسی داده‌ها، حضور کاربران روزمره‌نویس در واکنش به فعالیت دوباره گشت‌های ارشاد است. این کاربران به ندرت در مسائل سیاسی ورود می‌کنند و عمدتا به مسائل خودشان می‌پردازند، اما در این ماجرا شاهد هستیم که این طیف نیز توییت‌های زیادی داشتند. بعد از یکسال دوباره شاهد بازگشت حساسیت‌ها نسبت به حجاب و سیاسی‌تر شدن کاربران روزمره‌نویس به دنبال این مسأله هستیم.

 

آیا می‌توان ادعا کرد که توییتر بر فضای سیاسی و فضای سیاسی بر توییتر اثر تعیین‌کننده می‌گذارد؟

توییتر و به‌طور کلی شبکه‌های اجتماعی، به دلیل تغییر شکل روابط انسانی، تأثیرات عمیقی بر عرصه‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، داشته‌اند. از آنجایی که عمده روابط انسانی به فضای آنلاین منتقل شده، این امر بر روی مسائل سیاسی و اجتماعی نیز تأثیر خود را خواهد داشت.

یکی از این تأثیرات، قطبی شدن فضای عمومی است. شبکه‌های اجتماعی می‌توانند باعث قطب‌بندی در جامعه شوند. قطب‌بندی‌ها در جامعه ما در توییتر بازنمایی و تشدید می‌شود. محیط توییتر و سایر شبکه‌های اجتماعی امکاناتی را فراهم می‌کنند که اجتماعات همفکر در آنجا شکل بگیرد. کاربران، کسانیکه را که با آن‌ها اختلاف دارند دنبال نمی‌کنند و در مواردی مسدود (بلاک) می‌کنند. این رفتارها در شبکه‌های اجتماعی باعث تشدید قطب‌بندی‌ها در جامعه می‌شود. از آنجاییکه بسیاری از کاربران توییتر، کنشگران سیاسی و مدنی هستند، قطب‌بندی‌ها را به فضای واقعی نیز می‌رسانند. در نتیجه ما شاهد شکل‌گیری چرخه قطب‌بندی هستیم؛ به این شکل که قطب‌بندی موجود در جامعه وارد شبکه‌های اجتماعی شده و آنجا تشدید می‌شود و کاربرانی که در عرصه عمومی اثر دارند، این قطب‌بندی تشدید شده را به آن محیط نیز منتقل می‌کنند و در ننتیجه قطب‌بندی به شکل تشدید شده‌تر به جامعه بازمی گردد و مرتبا شاهد افزایش قطب‌بندی‌های سیاسی هستیم.

 

نظریه «اتاق پژواک» در شبکه‌های اجتماعی چگونه تعریف می‌شود و تا چه حد بر رفتار کاربران اثر‌گذار است؟

افراد عموماً ترجیح می‌دهند که در محیطی قرار بگیرند که همفکرانشان درآنجا حضور دارند و مواضع همدیگر را تأیید ‌کنند. در نتیجه هر فردی که درون اجتماع افراد همفکر با خودش قرار گرفته، مرتبا انعکاس و پژواک صدای خود را از دیگر بخش‌های شبکه (همان کاربران همفکر) می‌شنود. به همین خاطر به این پدیده، اتاق پژواک می‌گویند. این فضا باعث می‌شود افراد حس کنند که اکثریت هستند و در نتیجه خود را برحق می‌دانند. تمام این‌ها باعث می‌شود تحملشان نسبت به نظرات دیگر کمتر شود و عقیده‌هایشان محکم‌تر شود. وقتی چنین اتفاقی می‌افتد، شاهد تشدید قطب‌بندی‌ها هستیم. در محیط‌های قطبی گرایش به دیدگاه‌های رادیکال بیشتر است و کاربران تمایل دارند به کسانی بپیوندند که مواضع رادیکال‌تری دارند.

 

این پدیده تا چه حد در شبکه‌های اجتماعی داخلی نظیر ایتا، دیده می‌شود؟

ابتدا باید بگویم که این امر تا حدی در شبکه‌های اجتماعی مختلف و پیام‌رسان‌ها دیده می‌شود. در توییتر ممکن است اجتماع همفکر میان چندین گروه مختلف شکل می‌گیرد؛ اما آنچه در ایتا شاهد هستیم شکل‌گیری یک اتاق پژواک بزرگ و اجتماع افراد همفکر بزرگ در کل این شبکه هست. بنظر می‌رسد آنچه در خصوص کاربران فعال در ایتا مشاهده می‌شود، شکل‌گیری یک جزیره جدا از کل جامعه است چرا که دیدگاه‌های مختلف در آنجا مطرح نمی‌شود و همین امر باعث تشدید قطب‌بندی سیاسی و در نتیجه افزایش رادیکالیسم می‌شود. در نتیجه احتمال اینکه کاربران فعال ایتا به مرور گرایش به مواضع افراطی پیدا کنند، بیشتر می‌شود.

 

مواضع افراطی برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی داخل، مشخصاً در چه حوزه‌های بروز و ظهور دارد و مثال آن چیست؟

ما در ایتا می‌بینیم که درباره علم پزشکی عقاید خیلی خاصی جریان دارد؛ بحث‌هایی که درباره دلارزدایی مطرح می‌شود در ایتا خیلی جدی است. در حوزه سیاسی نیز همینطور است و برخی تحلیل‌گران، نتیجه انتخابات مجلس در تهران را نتیجه رأی کاربران ایتایی می‌دانند که به جریانی خاص رای دادند.

 

راهکار عبور کاربران از فضای افراطی گلخانه‌ای درون برخی شبکه‌های اجتماعی و جلوگیری از دیدگاه‌های تنش‌آمیز چیست؟

سه راه حل بیشتر نمی‌توان پیشنهاد کرد؛ اول اینکه پلتفرم‌های داخلی بسته شود که من موافق این ایده نیستم. راه حل دوم متکثر کردن کاربران پلتفرم‌های داخلی است تا در آن دیدگاه‌ها و عقاید متنوعی طرح شود که می‌بینیم که این هم جواب نداده است. جریان قدرتمند حامی ایتا سال‌ها تلاش کرده گروه‌های مختلف در آنجا حضور داشته باشند اما با وجود تمامی حمایت‌ها از ایتا، فقط گروه خاصی در آنجا فعال است. راه حل سوم این است که تلاش شود کاربران ایتا در پلتفرم‌های دیگر حضور داشته باشند که این امر با رفع فیلترینگ محقق می‌شود. اساسا بخش مهمی از کاربران ایتا پس از فیلترینگ به آنجا پیوستند و اگر سهولت دسترسی از ایتا، در استفاده از سایر شبکه‌های اجتماعی وجود داشته باشد و این کاربران در سایر پلتفرم‌ها در معرض عقاید دیگر قرار بگیرند، شاید بخشی از مسأله حل شود. بنابراین رفع فیلتر شبکه‌های اجتماعی چاره کار است.

 

نظریه سرمایه‌داری نظارتی که مدعی است دولت‌ها با استفاده از اطلاعات کاربران، برای آن‌ها استراتژی تعیین کرده و شهروند را تبدیل به یک الگو خاص خود می‌کنند، تا چه حد در ایران جریان دارد؟

 

در دوران جدید، اطلاعاتی که در شبکه‌های اجتماعی وجود دارد، یک منبع بزرگ برای دولت هاست که شهروندان خود را بشناسند و کاربران کشور‌های دیگر را نیز شناسایی کنند. این شیوه در تمام کشور‌ها جریان دارد و هم استفاده و هم سوءاستفاده می‌شود. وقتی مردم از اینترنت و شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند، یعنی اطلاعات خود را در معرض دید حکومت‌ها قرار می‌دهند.